HATAY SARI IPİĞİ'NİN DÖNÜŞÜMÜ
Hatay'da 6 Şubat 2023 tarihindeki depremlerde, ipek böceği yetiştiricisi Emel Duman, %95 oranında ipek böceği yumurtası kaybı yaşadı. Ancak, buzdolabında sakladığı az sayıdaki yumurtayla Hatay'ın yerel ırkı olan "Hatay sarısı"nın türünü kurtarmayı başardı.
İKİNCİ ŞANS: BUZDOLABINDAKİ YUMURTALAR
59 yaşındaki Duman, ninesinden öğrendiği ipekçilik geleneğini sürdürerek, kaybettiği yumurtaların yerine buzdolabında sakladığı birkaç sağlıklı yumurtayla üretime devam etti. Yumurtaları, Antakya-Yayladağı kara yolundaki çiftliğine taşıyan Duman, titizlikle bakım yaparak böceklerin çoğalmasını sağladı.
DESTEKLEYİCİ AKADEMİSYENLER
Duman'ın bu sürecinde Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ve İzmir Ekonomi Üniversitesi’nden gelen akademisyenler de önemli katkılarda bulundu. Bu akademisyenler, yumurtalar ve larvalar üzerindeki incelemeleriyle Duman'a rehberlik ettiler.
COĞRAFİ İŞARET TESCİLİ
Hatay sarısı ipeği için yapılan coğrafi işaret başvurusu, Hatay Valiliği ve HMKÜ öncülüğünde hazırlanarak Türk Patent ve Marka Kurumuna iletildi. Başvurunun kabul edilmesiyle birlikte, Hatay sarısı ipeği coğrafi işaretle tescillenen ürünler arasında yer aldı.
DUYGULARINI PAYLAŞTI
Emel Duman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Ben 'bitti' diye düşünürken aklıma dolapta sakladıklarım geldi. Çok az miktar yumurtayla yeniden başladık" dedi. Duman, Hatay sarısı ipeğinin tescil edilmesinin kendisi ve sektörü için büyük bir mutluluk kaynağı olduğunu belirtti.
ÖZEL KOZA VE TESCİLİ
HMKÜ Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Feza Can, Hatay sarısı ipek böceğinin Türkiye'deki üç yerel ırktan biri olduğunu vurgulayarak, kozanın sarının 20 farklı tonunu taşıdığını ifade etti. Gerçek Hatay sarısı ipeği üretiminin bu tescil ile kontrol altında tutulacağını belirtti.
Hatay'da ipek böceği yetiştiricisi Emel Duman, yerel ırk olan "Hatay sarısı"nın buzdolabında sakladığı bir avuç yumurtasıyla 6 Şubat depremleri sonrası üretime devam edip ipeğin coğrafi işaret belgesiyle tescillenmesine öncülük etti.
