İran'da Etnik ve Mezhepsel Ayrımcılık Üzerine Tartışmalar
İran uzmanı Dr. Hurşit Dingil, İran Meclisi'nde etnik grupların ana dilde eğitimine ilişkin yasa tasarısının reddedilmesinin Türkler arasında büyük etki yarattığını vurguladı. Bu durumun milli güvenlik açısından önemli bir mesele olarak görüldüğünü söyledi.
Yasa Tasarısının Reddedilmesi
26 Şubat 2023'te yapılan oturumda, 246 milletvekilinden 104'ü tasarıya lehte oy verirken, 130'u aleyhte oy kullandı ve 5 milletvekili çekimser kaldı. Yasa tasarısı, haftada iki saat ana dilde eğitim imkanı sunmayı öneriyordu. Dr. Dingil, "Derslerin içeriği denetlenecek ve Farsça birincil eğitim dili olmaya devam edecekti," ifadelerini kullandı.
Pezeşkiyan ve Ayrımcılık Üzerine Değerlendirmeler
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Türkçe şiir okuması ve ardından gelişen Türkçe krizi, etnik ve mezhepsel ayrımcılık tartışmalarını körükledi. Dr. Dingil, "Pezeşkiyan'ın seçim öncesindeki vaatlerinden biri Farsça dışındaki dillere karşı ayrımcılığı sona erdirmekti," dedi.
Resmi Gerekçeler ve Milli Güvenlik Endişeleri
Dingil, yasa tasarımının reddinin arkasında yatan sebepler arasında yeterli öğretmen, materyal eksikliği ve bütçe sıkıntıları gibi resmi gerekçeleri sıraladı. Ayrıca, İran'ın toprak bütünlüğünün tehdit altında olduğu kaygısının da dile getirildiğini belirtti.
Türkler Üzerinde Etkisi
Dingil, yasa tasarısının reddinin Türk nüfusunu en çok etkilediğini vurguladı. "İran'da büyük bir Türk kökenli nüfus var ve bu nedenle ana dilleriyle eğitim almalarına yönelik atılacak adımlar önem arz ediyor," dedi. Ayrıca, İran Anayasası'nda azınlıkların tanımının dine dayalı olduğunu hatırlattı.
Toplumsal Yenilik İhtiyacı
Dr. Dingil, İran'ın toplumsal yeniliklere ayak uydurması gerektiğini vurgulayarak, "Bu değişim sürecinin dil politikalarıyla birlikte devam ettiğini ve nihayetinde toplumsal değişimlerin, devrimin geleceği üzerindeki tartışmaları da etkileyebileceğini" belirtti.
İran uzmanı Dr. Hurşit Dingil, İran'da etnik ve mezhepsel ayrımcılık tartışmaları hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
İran uzmanı Dr. Hurşit Dingil, İran'da etnik ve mezhepsel ayrımcılık tartışmaları hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
