Kara Yapıklılar Geleneği Kayseri'de Yaşatılıyor
Kayseri'nin Sarıoğlan ilçesine bağlı Palas Mahallesi'nde yaşayan 60 yaş üstü kadınlar, geleneksel baş bağlama yöntemini uzun yıllardır sürdürmektedir.
Geleneksel Baş Bağlama Yöntemi
Mahalledeki kadınlar, sıkça "baş bağlı kara yapıklılar" olarak tanımlandıkları bu özel örtünme biçiminde, siyah uzun başörtülerinin üzerine başka bir siyah örtü dolayarak alınlarına bağlıyorlar. Evlendiklerinde beyaz ya da renkli örtüler tercih eden bu kadınlar, yaş geçtikçe ya da bir ödül kaybı yaşadıklarında siyaha yöneliyorlar.
Kültürel Mirasın Sürdürücüsü
Palaslılar Sosyal Kültür ve Dayanışma Derneği Başkan Yardımcısı Murat Özdemir, Palas Mahallesi'nin tarihi boyunca önemli bir yerleşim yeri olduğunu, 1232 yılından kalma Selçuklu Camisi'nin burada bulunduğunu belirtti. Özdemir, "Bu medeniyet köprüsü kopmadan gelecek nesillere aktarmak istiyoruz," diyerek geleneksel örtünme biçiminin önemini vurguladı.
Gelenek ve Değişim
Mahallede yaklaşık 5 bin kişinin yaşadığına dikkat çeken Özdemir, bu kadınların 100-150 kadarının geleneksel örtü kullandığını, yeni neslin ise bu geleneği sürdürmediklerini ifade etti.
Mahalle Sakinlerinin Görüşleri
65 yaşındaki Hatice Oral, hanesindeki örtülere "kara yapık" dediklerini belirtti. Oral, "Yeni yetişenlerimiz bunu takmıyor. Önceki nesiller biraz bunun renklisini takıyor," dedi.
81 yaşındaki Ayşe Baydemir, "65 yıldır bu şekildeyim. İş görürken örtümüz düşmesin diye takıyoruz," ifadelerini kullanarak geleneklerini sürdürdüğünü belirtti.
75 yaşındaki Nazlı Akkaş ise, amcalarının ve ninelerinin daha renkli örtüler kullandığını söyleyerek, bu örtüyü artık bulamadıklarını, umreye gidenlerin getirdiğini kaydetti.
80 yaşındaki Havva Özer, geleneksel örtünme uygulamalarının zorlu şartlarda bile devam ettiğini şu sözlerle aktardı: "Harmana gideriz, düven süreriz, sap saçarız o sırada yel eser başımız açılmasın diye bunu takarız."
Son olarak, 70 yaşındaki Ayşe Altındağ da, örtülerin ucuna altın ve boncuk takmak gibi gelenekleri olduğunu, 60 yıldır bu şekilde büründüğünü ifade etti.
Kayseri'nin Sarıoğlan ilçesi Palas Mahallesi'nde yaşayan 60 yaş üstü kadınlar, geleneksel "baş bağlama" biçimleriyle dikkati çekiyor. Kent merkezine 50 kilometre uzaklıktaki Palas Mahallesi'nde yaşayan ve halk arasında "baş bağlı kara yapıklılar" olarak bilinen kadınlar, siyah uzun başörtülerinin üzerine başka bir siyah örtüyü dolayarak alınlarının üzerine bağlıyor. Mahalle sakinlerinden 81 yaşındaki Ayşe Baydemir de bu geleneği sürdürüyor.
