Türkiye'de Ebeveynlerin İsim Tercihleri Üzerine Bir Araştırma
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Sosyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Doğan Gürpınar, "Türkiye'de Özel İsimlerin Tarihi" başlıklı çalışma ile Türkiye'deki isim trendlerini sosyolojik bir bakış açısıyla ele aldı.
Modernleşmenin İzleri: Tanzimat Dönemi
Prof. Dr. Gürpınar, Tanzimat Dönemi'yle birlikte modernleşme sürecinin toplumsal yapıya yansıdığına dikkati çekti. Araştırmasına göre, isimler sadece kültürel ya da duygusal bir ifade değil, aynı zamanda sosyal ve ideolojik bir mesaj taşıyor.
Yeni İsimler, Yeni Eğilimler
Son yıllarda ebeveynler, Asel, Lina, Mira gibi daha az bilinen isimleri tercih ederken, geçmişte yaygın olan Ahmet ve Zeynep gibi isimler geride kalıyor. Gürpınar, bu değişimin, çocukların gelecekle ilişkilendirilerek yaratıldığını belirtti.
İsim Modasının Kaynağı: Romanlar ve Diziler
1940'lar ve 1950'lerde popüler olan roman karakterlerinin isimleri, günümüzde hala etkisini sürdürüyor. Örneğin, "Nilgün" ve "Nalan" isimleri edebi eserlerden kaynaklanıyor. Ayrıca, televizyon dizilerinin de isim seçiminde etkili olduğunu vurguladı.
Olumsuz İlişkiler ve İsimlerin Değişkenliği
Gürpınar, bazı isimlerin kötü şöhretli kişilerle ilişkilendirilmesi nedeniyle kullanılmadığını örneklerle açıkladı. "Adolf" ismi, tarihsel bağlamında artık tercih edilmiyor.
Bölgesel İsimler ve Kültürel Etkiler
Bölgesel farklılıklar da isim tercihlerinde önemli bir yer tutuyor. Örneğin, belli bölgelerde belirli isimler yaygın olarak kullanılıyor. Yurt dışında yaşayan aileler, isim seçiminde farklı dinamiklerle hareket ediyor.
Toplumsal Şartlar ve İsim Tercihleri
Prof. Dr. Gürpınar, dini ve siyasi etmenlerin de isim seçimindeki rolüne değindi. Türk toplumunda, geçmişte yaygın olan birçok adın yerini yenilikçilere bıraktığına dikkat çekti.
Özetle
Türk toplumunda isimlerin seçilmesi, sadece kişisel bir tercih değil, aynı zamanda sosyolojik ve kültürel dinamiklerin bir yansımasıdır.
"Türkiye'de Özel İsimlerin Tarihi" konusunda çalışma yapan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Gürpınar, Tanzimat Dönemi ile başlayan modernleşme süreci sonrasında, insanların çocuklarına koyacakları isimlerdeki değişimi irdeledi.
